Warto pamiętać, że w przypadku kobiet – przedsiębiorców okres macierzyństwa wiąże się z pewnymi obowiązkami w stosunku do ZUS. Po nabyciu przez nie bowiem prawa do zasiłku macierzyńskiego zmienia się tzw. schemat podlegania ubezpieczeniom społecznym. Poruszam ten temat ponieważ dość często zdarza się w praktyce, że o istnieniu tego obowiązku przedsiębiorcze matki nie wiedzą.
W czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego przez kobietę prowadzącą własną działalność gospodarczą odprowadza się wyłącznie składkę zdrowotną, ponieważ składka emerytalna i rentowa opłacana jest z budżetu Państwa – nie dochodzi wówczas do zbiegu tytułów objęcia ubezpieczeniem. Powoduje to konieczność wyrejestrowania się z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, w tym z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego oraz z obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, a w następnej kolejności zgłoszenia się wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego. Obu czynności dokonuje się na drukach ZUS – ZWUA i ZZA.
W terminie 7 dni od zakończenia pobierania zasiłku należy wyrejestrować się z ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu ZUS ZWUA oraz ponownie zgłosić się do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym i ubezpieczeniem zdrowotnym na druku ZUS ZUA oraz fakultatywnie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.
Dlaczego należy o tym pamiętać? Zgodnie bowiem z art. 36 ust. 3 i ust. 11 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych to do płatnika należy obowiązek zgłoszenia oraz wyrejestrowania się z ubezpieczeń. Płatnikiem w przypadku indywidualnej działalności gospodarczej jest sam przedsiębiorca. Jeżeli nie dokona on wyrejestrowania ZUS może go w tym z urzędu „wyręczyć”, przy czym nie ma obowiązku, aby go o tym poinformować.
W takiej sytuacji płatnik, w tym przypadku kobieta na macierzyńskim, nie mając świadomości o fakcie wyrejestrowania jej z ubezpieczeń przez ZUS i będąc przekonaną, że bezustannie podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, nie rejestruje się do niego ponownie. W efekcie, jeżeli zachoruje ona lub jej dziecko ZUS odmówi im prawa do zasiłku ponieważ niezdolność do pracy pojawiła się w okresie braku ubezpieczenia chorobowego.
Jeżeli nie dokonaliśmy zmiany schematu ubezpieczenia warto upewnić się, czy ZUS nie zrobił tego za nas. Z kolei wszystkie mamy, które prawidłowo wyrejestrowały się z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, w tym z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego w związku z nabyciem prawa do zasiłku macierzyńskiego, muszą pamiętać o 7-dniowym terminie ponownego zapisu do ubezpieczeń po dacie zakończenia pobierania zasiłku. Zaoszczędzi to czasu, energii i nerwów poświęconych na walkę z ZUS o prawo do świadczeń. A przecież akurat te trzy aspekty są na wagę złota, gdy na świecie pojawia się dziecko.
Artykuł przygotowany był w ramach wtorkowego cyklu artykułów prawnych w dzienniku Kurier Szczeciński.
