Crowdfunding udziałowy, crowdfunding dłużny, crowdinvesting – definicji jest wiele, wszystko sprowadza się jednak do jednego, ogólnego określenia – crowdfunding inwestycyjny. Z tego artykułu czytelnik dowie się czym jest i jak działa coraz popularniejsze ostatnio pozyskiwanie inwestorów przez internet.
Przedsiębiorcy poszukujący alternatywnych ścieżek finansowania z dużą dozą prawdopodobieństwa słyszeli zapewnie o finansowaniu społecznościowym, czyli crowdfundingu. Wiele jest odmian tego mechanizmu, a najpopularniejszy jest crowdfunding działający w oparciu o przedsprzedaż. Stanowi wspaniałą możliwość promocji produktów, które jeszcze nie powstały i znalezienia na nie nabywców przed ich faktyczną produkcją. Przekonało się o tym już mnóstwo startujących przedsiębiorców, także w Polsce.
Crowdfunding oparty o przedsprzedaż jest z reguły ściśle produktocentryczny i ma charakter mocno projektowy. Co w sytuacji, jeżeli przedsiębiorca potrzebuje środków na pokrycie bieżącej działalności operacyjnej, czy działania badawczo-rozwojowe, które nie przyniosą wymiernego efektu finansowego w relatywnie krótkim okresie czasu?
Rozwiązaniem jest pozyskanie inwestorów, który dokapitalizują przedsiębiorstwo w zamian za określone świadczenie zwrotne. Tym świadczeniem mogą być udziały w spółce przedsiębiorcy lub odsetki od pożyczonego mu kapitału. Idąc tym tropem dochodzimy do podziału crowdfundingu inwestycyjnego na crowdfunding udziałowy i dłużny. Wybór pomiędzy tymi dwoma rodzajami powinien być uzależniony od potrzeb przedsiębiorcy i przepływów pieniężnych, jakie generuje jego biznes.
W crowdfundingu udziałowym inwestor w zamian za wpłatę otrzymuje udziały w spółce zgodnie z propozycją składaną przez przedsiębiorcę. Powinna być ona realna i wynikać z wyceny. Mówiąc wprost – cena, za jaką inwestor nabywa udziały w spółce powinna odpowiadać ich wartości godziwej.
Crowdfunding dłużny opiera się na długu, czyli formie pożyczki udzielonej przedsiębiorcy przez inwestora. Może ona działać jak pożyczka umowna lub przybierać formę zakupu obligacji emitowanych przez spółkę przedsiębiorcy. W takiej sytuacji, przedsiębiorca spłaca inwestorowi oprócz kapitału także odsetki wynikające z transakcji, jaka ich połączyła.
Pytanie, jakie przychodzi na myśl to, skąd wziąć inwestorów, którzy zdecydują się dokapitalizować firmę? Tutaj z pomocą przychodzą platformy crowdfundingowe, czyli internetowe huby, które gromadzą wokół siebie inwestorów indywidualnych chętnych powierzyć środki młodym, jeszcze nieustabilizowanym podmiotom, licząc na osiągnięcie ponadprzeciętnych zysków.
Platforma powinna także zorganizować wszelkie formalności. Po stronie przedsiębiorcy powinny leżeć elementy związane z zachęceniem inwestorów do dokonania inwestycji, np. dostarczenie opisu biznesu, czy filmu promocyjnego. Nie musi być on dedykowany kampanii crowdfundingowej – wystarczy ogólny film produktowy. Jakkolwiek, im lepiej przygotowana kampania od strony promocji, tym lepszy efekt powinna osiągnąć.
Niezależnie od ilości inwestorów, którymi platforma dysponuje, przedsiębiorca decydujący się pozyskać kapitał w tej formie powinien również zaangażować się w promocję swojej kampanii. Wynika to z faktu, że nic tak nie przekonuje inwestora do dokonania inwestycji, jak zespół przedsiębiorców oddanych swojemu biznesowi.
Jeżeli inwestor zdecyduje się już na wpłatę środków, dokonuje tego za pośrednictwem platformy. To ona odpowiada za zebranie pieniędzy i w razie osiągnięcia progu zakładanego przez przedsiębiorcę, przekazuje mu je. Jeżeli nie uda się zebrać zakładanej kwoty, pieniądze trafiają z powrotem do inwestorów.
Na koniec pozostaje kwestia dopełnienia formalności. Ich forma i skala zależy od rodzaju wybranego crowdfundingu oraz formy prawnej spółki, w jakiej działa przedsiębiorca. Np. w przypadku przystąpienia inwestorów do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, konieczna będzie wizyta u notariusza. Operator platformy powinien jednak zaproponować rozwiązanie tej kwestii, chociażby przez udostępnienie inwestorom pełnomocnika do ich reprezentacji. W spółkach akcyjnych, czy przy crowdfundingu dłużnym tego rodzaju formalności nie będą konieczne.
Jak się okazuje, finansowanie przedsiębiorstw to nie tylko kredyty bankowe, czy fundusze venture capital. Angażując swój czas i energię oraz współpracując z platformą crowdfundingową można pozyskać szereg inwestorów indywidualnych, którzy oprócz dokapitalizowania firmy staną się ambasadorami marki oraz produktu, co często jest większym walorem niż sam kapitał pieniężny.