Przedsiębiorcy umieszczają swoje reklamy wszędzie – na budynkach, przy drogach, na słupach. W końcu nie bez powodu mówi się, że „reklama jest dźwignią handlu”. Ale czy prawo dopuszcza dowolność i nieograniczoną swobodę takich praktyk?
Kwestie umieszczania nośników reklamowych w przestrzeni publicznej reguluje szereg ustaw, m.in. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, prawo budowlane, prawo o ruchu drogowym, o drogach publicznych, jak i przepisy lokalne.
W dniu 11 września 2015 r. weszła w życie tzw. ustawa krajobrazowa, która pozwala gminom na wprowadzanie kodeksów reklamowych, określających m.in. zasady i warunki sytuowania tablic i urządzeń reklamowych na terenie gminy, ich dopuszczalnych gabarytów i innych parametrów. Gminy na mocy przedmiotowych przepisów mogą również podjąć uchwałę o całkowitym zakazie sytuowania na ich terenie tablic reklamowych i urządzeń innych niż szyldy.
Rozważając ogólne przepisy dotyczące reklamy zewnętrznej należy przeanalizować każdy przypadek indywidualnie – reklamę na budynku, przy drodze, reklamę LED itd.
Zainstalowanie nośnika reklamowego na budynku nie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. Wystarczy zgłoszenie właściwemu terytorialnie organowi. Jeżeli po terminie 30 dni nie wniesie on w drodze decyzji sprzeciwu można rozpocząć prace nad montażem takiej reklamy (tzw. milcząca zgoda organu). Od 2009 r. można umieszczać reklamy na fasadach wielorodzinnych domów jeżeli nie ograniczają dziennego oświetlenia mieszkań.
Sądy zajmują odmienne stanowiska w kwestii montażu reklam na budynkach z wieloma właścicielami (wspólnota mieszkaniowa). Jedna linia orzecznicza głosi, że zgoda na umieszczenie reklamy na elewacji takiego budynku musi być wyrażona przez właścicieli lokali w formie uchwały i dopiero wtedy zarząd lub zarządca nieruchomości mogą podpisać umowę najmu. Druga linia nie wiąże reklamy ze zmianą przeznaczenia nieruchomości wspólnej, w związku z czym zgoda w formie uchwały nie jest według niej wymagana.
Reklamy na budynkach zabytkowych wymagają zdobycia pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków.
Przedsiębiorcy chętnie wykorzystują również reklamy umieszczone w pasach lub przyległych terenach do pasów dróg publicznych. Zgodę na montaż takich tablic wydaje zarządca drogi po rozpatrzeniu wniosku zainteresowanego. W Szczecinie zajmuje się tym Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego. Ze względu na bezpieczeństwo ruchu nie sytuuje się reklam przy drogach międzynarodowych, w obrębie skrzyżowań i zjazdów, w pasie drogowym poza obszarami zabudowanymi oraz na wiaduktach kolejowych.
Zupełnie innymi przepisami rządzą się reklamy typu LED, które emitowanym światłem mogą oślepiać uczestników ruchu drogowego. Dlatego też wydając pozwolenie na taką reklamę rozpatruje się kwestie natężenia ruchu na drodze, jej geometrii, wypadkowości, obecności innych urządzeń w pobliżu (np. świateł) czy wysokości planowanej reklamy i odległości od pasa ruchu.
Rozważając reklamę firmy warto zatem wziąć pod uwagę nie tylko budżet, ale również regulacje prawne krajowe i lokalne.
Artykuł przygotowany był w ramach wtorkowego cyklu artykułów prawnych w dzienniku Kurier Szczeciński.